Boosheid is een heel normaal gezond gevoel
Boosheid voelen is een heel normaal gevoel, en een gewoon gezonde reactie wanneer iemand aan jouw grenzen tornt. Ieder mens wil zijn authenticiteit bewaken, eigen keuzes maken, leven volgens zijn eigen normen en waarden. Je wilt dat er respectvol en eerlijk met jou wordt omgegaan.
Omdat je leeft met andere mensen en iedereen net iets anders in het leven staat, zal je in staat moeten zijn om te vertellen wat dan belangrijk is voor jou. En uitleggen wanneer je vindt dat iemand jou of een ander onrecht doet. Je zult ook in staat moeten zijn te beseffen dat je niet overal controle over kunt uitoefenen en dat er altijd dingen zijn, die anders gaan dan jij dat wilt.
Als dat niet goed lukt, dan kom je in conflict met anderen.
Een woede-uitbarsting doet geen recht aan jezelf
Boosheid die je kunt uiten, kan opluchting geven. Mits de manier waarop je jouw grens aangeeft, recht doet aan jouzelf EN recht doet aan de ander.
Als je een woede-uitbarsting hebt, doet dat geen recht aan jezelf.
- Het lucht maar heel tijdelijk op. Het is feitelijk meer een uiting van stress, een eerste ontlading.
- Een explosie gaat zelden over de kern van je boosheid, angst, frustratie of onmacht en daardoor kun je nog niet zeggen wat jou eigenlijk dwarszit.
Wat er dan gebeurt is dat de woede nog intern in je systeem blijft zitten. Het gaat aan je vreten, etteren, want er is niets opgelost. Het blijft in je lijf rondgieren en kent geen uitgang.
Datzelfde gebeurt als je woede NIET uit. Ook dan blijft het een, naar binnen gerichte emotie. Dit werkt verstikkend. Dat kan uiteindelijk leiden tot piekeren, zorgen maken, hyperventilatie of passiviteit en somberheid. Je gaat alle dingen waarover je teleurgesteld bent opstapelen, stapelen en stapelen. Totdat de emmer overloopt.
Een woede-uitbarsting doet geen recht aan de ander
Mensen in je omgeving zullen je niet begrijpen omdat je woede uitbarstingen hebt en agressief en explosief en dus, misschien beangstigend overkomt. Je gaat in de aanval.
Of mensen begrijpen je niet, omdat je opkropt en dus niet zegt wat er speelt.
Als je omgeving zich dan van je afkeert, voel je jezelf helemaal onmachtig. En misschien ook onzeker.
Onzeker zeg ik, omdat je jezelf later enorm kunt schamen. Vaak heb je niet de goede woorden om je gevoel te uiten. Of reageer je veel te bot, kort door de bocht of agressief naar de ander, misschien ook naar jouw kinderen.
Schaamte versus schuld
Schaamte leidt tot passiviteit omdat je jezelf schaamt om wie je bent. Dan denk je dat jij je woede BENT, terwijl het maar een stuk is van jou. Dat kan ervoor zorgen dat je nog meer gaat opkroppen en denkt over jezelf: “ik ben een lozer” of “ik ben niet ok”.
Schuld kan ertoe leiden dat je niet blij bent met je GEDRAG. En dat je vindt dat je daar iets aan moet doen. Daar kun je iets mee. Pak die handschoen op!
Waarom je jezelf niet hoeft te schamen is omdat jouw stress systeem zo opgefokt is, dat je letterlijk niet meer helder kunt denken. Dat is dus wel degelijk een heel primitief overlevingssysteem van je brein. Daarom is het van belang dat je jezelf weet te kalmeren. Dat je leert ontspannen. En daar kun je wel degelijk iets aan doen.
Leren kalmeren, ontspannen
Kalmeren lukt niet goed als je al in fase 5 zit. Maar als je de eerste signalen in je lijf voelt van irritatie, fase 1, kan dat wel.
Jan Bernard en Deedee van Waegeningh noemen in hun boekje “Over de rooie” een goede metafoor. Een vulkaan.
Stel dat fase 1 opborrelend lava is. Je baalt ergens van maar je kunt nog helder denken en relativeren. Er is irritatie.
En fase 5 is de vulkaan die uitgebarsten is. Lava stroomt al over het dorp.
In het geval van fase 5 kun je niet meer terug. Je woede explosie maakt dingen kapot. Bijvoorbeeld de band met je partner. Het kost enorm veel inspanning en lang werk om dat wat verwoest is, te fixen.
En dus wil je jezelf leren rustig te blijven (of te worden) in fase 1 en vooral die fase te gaan herkennen. En daarom introduceer ik deze oefening.
De oefening uit de podcast heeft 3 doelen
- Je lijf en emoties beter leren kennen, zodat je fase 1 direct gaat herkennen.
- Jezelf leren kalmeren als je stress systeem het van je overneemt.
- Als je dat kunt, dan kun je leren om de ander op een assertieve manier te zeggen wat je dwarszit en keuzes te maken die kloppend zijn voor jou en de ander.
De oefening is een eerste stap om te zorgen dat je boosheid weer functioneel is. Maar wel een hele belangrijke stap, onmisbaar. Zorg dat je jouw lichaam beter leert kennen.
Vervolgens heb je diverse opties
- Het boekje “Over de rooie” is een goed, dun, praktisch boek met hele goede tips.
- Cognitieve gedragstherapie kan goed zijn omdat niet al jouw gedachtes waarheid hoeven te zijn.
- Communicatie coaching is fijn om ook echt helder en effectief met die ander te kunnen praten. Dat kan bv via een business coach, maar ook een relatietherapeut, gezinscoach, systeemtherapeut.
- Een cursus NLP is voor veel mensen effectief.
- Onderzoeken waar woede en onmacht vandaan komt, kan zeer aan te raden zijn. Dan zoek je bv naar een psycholoog of trauma therapeut.
- Een andere fijne oefening, is een oefening in loslaten van de stress.
Over boosheid en agressie valt veel te zeggen en te schrijven. Hopelijk kun je met deze suggesties jouw antwoorden vinden. Of ben je weer een eind op weg.
Carla van Loon
Integratief therapeut
